Phạm Tường Vân – Nhà thơ, nhà biên kịch. Bài đằng trên VNExpress, Thứ Hai 14/2/2022 Ngày Lễ Tình Nhân https://vnexpress.net/yeu-muon-4427066.html
Bài viết này không dành cho những lứa đôi đang ấm êm. Tôi muốn gửi đến những người đang hoang mang hoặc đánh mất hy vọng về hạnh phúc ở tiết chớm thu của cuộc đời, những người nghĩ rằng tình yêu đã mãi mãi ở lại đằng sau cùng cuộc hôn nhân tan vỡ hoặc hỏng hóc không thể sửa chữa.
Một sớm mùa xuân, cô bạn học cũ đột nhiên ghé nhà tôi với đôi mắt thâm quầng. Câu thoại mà tôi ít chờ đợi nhất đã đến: “Chồng tớ có bồ!”. Việc đầu tiên là tôi khen chồng bạn đã không dối vợ, việc tiếp theo là rủ bạn đến thăm tổ ấm của nữ doanh nhân Lệ Thu và bác sĩ Jean-Marcel Guillon.
Băng qua khoảng sân rộng rãi thơm ngát cỏ hoa, trước mắt chúng tôi là hai cậu ấm và đàn chó nhỏ quấn quýt bên chị nơi thềm nhà lung linh bóng nắng, còn bác sĩ Guillon đang nhâm nhi ly cocktail phía cuối vườn, ngắm nhìn họ với ánh mắt trìu mến.
Mười tám năm trước, chị Lệ Thu cũng từng rơi nước mắt khi ghé nhà tôi. Khi cuộc hôn nhân bước vào năm thứ mười, người chồng đầu của chị có một mối quan tâm khác. “Anh ấy bảo nếu giấu giếm, lén lút thì không công bằng với chị. Chị biết ơn anh vì điều đó”. Nhưng dẫu thế, chị cũng chới với chênh vênh mãi đến khi gặp bác sĩ Guillon.
Ly hôn rồi tìm thấy tình yêu mới ở tuổi gần 40, bên cạnh công việc quản lý cấp cao của một bệnh viện quốc tế, chị bắt đầu làm quen với việc chăm sóc hai bé trai, con của người yêu khi dọn về sống chung. Khác biệt văn hoá, tính cách, những căng thẳng, ức chế khi làm việc chung (Jean-Marcel Guillon là Tổng giám đốc nơi chị Lệ Thu làm việc) khiến các khác biệt càng trở nên kịch tính. May mắn cho cả hai, anh Guillon là người lịch lãm và từng trải còn chị là người cầu thị, tinh tế. Để hòa mình vào thế giới của anh, Lệ Thu học thêm tiếng Pháp. Để chăm sóc gia đình, chị tự học thêm món Âu, và tổ chức thành công nhiều bữa tiệc tại gia ở Thảo Điền Sài Gòn và ngôi biệt thự ở miền Nam nước Pháp. Để có thêm sức khoẻ và niềm vui, chị học thêm piano, khiêu vũ, trượt tuyết, yoga, leo núi… Một đám cưới như mơ là quả ngọt sau mười năm hẹn hò đầy sóng gió của họ, với nét mặt rạng ngời của hai cậu con trai anh Guillon.
Trước khi đến với chị Lệ Thu, Guillon cũng từng qua một cuộc hôn nhân. Sau nhiều níu kéo bất thành, họ quyết định giải phóng cho nhau. Và giờ, người vợ cũ yên tâm gửi hai con cho anh chị chăm sóc, để tận hưởng hạnh phúc mới.
Nhiều bạn bè 7x của tôi đang bắt đầu cuộc hôn nhân thứ hai. Sau đổ vỡ, con cái bị chia tách khỏi chốn cũ là điều chẳng ai muốn. Nhưng ở góc độ tích cực, với cuộc hôn nhân thứ hai, nếu khéo léo thu xếp thì con trẻ không những không mất đi sự chăm sóc của cha mẹ ruột mà còn nhận thêm tình yêu thương của cha dượng và dì. Và trên hết, những đứa trẻ tuy không còn gia đình cũ nhưng việc sống với hai người lớn hoà hợp và hạnh phúc còn hơn với cha mẹ ruột tối ngày cãi vã, đấu tố hoặc lạnh lùng xem nhau như người dưng.
Trước khi chúng tôi ra về, chị Lệ Thu đang lên thực đơn tiệc Tân niên. Chị cho chúng tôi xem thiệp chúc Tết của ông bà ngoại và mẹ hai cậu con trai, thấy hạnh phúc của “gia đình mở” đó thật ngọt ngào.
Làm sao đây khi người bạn đang yêu muốn đi tìm hạnh phúc?
Thời phong kiến, tương đương với hoàng hậu – phi và tần của vua chúa thì nam nhân xuất thân khá giả có ba kiểu vợ: phụ – thê và thiếp. Phụ (trong “phu phụ tương kính như tân”) là người được cha mẹ cưới gả lúc còn thiếu niên. Thê (phu – thê) thường là do anh ta chọn khi đã trưởng thành, có độ gắn kết và tương tác cao hơn cả, có khả năng lắng nghe, thấu hiểu, chia sẻ lý tưởng với anh ta trong bước đường sự nghiệp. Thiếp thường rất non trẻ, bằng tuổi con cháu, chủ yếu làm công việc xoa bóp, tẩm quất khi lão gia đã mỏi gối chồn chân.
Bởi vậy tôi hay nói đùa rằng: nếu người đàn ông trung niên phải tìm vui ở các cháu gái ba vòng nảy nở thì thể lý của anh ta đã xuống cấp lắm rồi. Thế nên phụ nữ ạ, nếu chẳng may người đàn ông của bạn bỗng dưng muốn đổi thê sang thiếp thì chưa chắc là do bạn không còn hấp dẫn đâu. Việc của bạn là quay vào dọn dẹp, cưng nựng bản thân, để sẵn sàng tiếp đón một tình yêu khoẻ khoắn hơn, đang đợi đâu đó ngoài kia.
Ở nhiều nơi trong thế giới rộng lớn ngoài kia, phụ nữ 40-50 vẫn vô cùng cuốn hút. Vẫn có những người đàn ông lứa tuổi đó khao khát kiếm tìm một tri kỷ ngồi bên tay lái cùng rong ruổi trên những cung đường điệp trùng hoa nắng. Tình yêu tuổi hai mươi là tìm kiếm, săn đuổi, chinh phục, tuổi ba mươi là sự thiếu hụt và lấp đầy. Nếu tình yêu khi ta còn trẻ ngập tràn âm thanh, nhiệt độ, cường độ của những cơn khát và sự thỏa mãn, thì điều mà tình nhân tuổi trung niên đem đến cho nhau là sự tịch tĩnh của thấu cảm và sẻ chia giá trị.
Mười sáu năm bên nhau, chị Lệ Thu và anh Jean-Marcel Guillon cùng đúc kết rằng khi không còn trẻ, người ta mới hiểu sâu sắc rằng gặp gỡ, thu hút thì nhiều nhưng nuôi dưỡng để những rung động đó lớn lên thành tình yêu, làm nó phát triển thành một cuộc hôn nhân giá trị thì cần rất nhiều kỹ năng, nỗ lực lẫn sự hiểu biết.
Nhưng làm sao nhận diện tình yêu giữa vô vàn những thứ giông giống thế?
Mỗi người sẽ có một thước đo khác nhau nhưng chắc chắn nó không đến cùng nỗi sợ, sự trói buộc, vị kỷ và vô minh. Nó cũng không phải là sự thăng hoa hay rung động mãnh liệt, mà là an hưởng từng khoảnh khắc bên nhau, là chăm sóc, nâng đỡ nhau trong những lúc vui buồn sướng khổ. Nó không chỉ bình yên mà cũng nhiều bão tố, thậm chí kích hoạt cả những vết thương xưa cũ nhưng là sự đầu tư cần thiết để hai thực thể độc lập trở nên ngày càng gắn kết mà không mất đi bản sắc, hướng đến sự hài hòa và nâng cao giá trị.
Vài năm trước, khi đang đặt máy quay trên đỉnh núi, một đạo diễn của vùng đất Himalaya nói với tôi: “Tình yêu như đám mây đẹp trên kia, nếu không thu vào ống kính, nó cứ mặc nhiên tan ra trong bầu trời, rất phí. Yêu là vượt lên nỗi sợ bị tổn thương, để cá thể hoá và in dấu cái đẹp của vũ trụ vào trang vở của chính mình. Yêu mà không sợ bị chết chìm, như bơi qua một dòng sông, thấm đẫm tinh túy của dòng sông ấy, để trở nên trong trẻo, mạnh mẽ và hoàn thiện. Ở quê tớ, tình yêu là con thuyền vượt qua biển khổ. Để lái được con thuyền, phải kết bạn với sóng gió. Từ thuở bé, chúng tớ đã biết chắc chắn là như thế”.
Thế còn nếu tìm mà mãi chưa thấy thì sao?
Thì cứ bình tĩnh chữa lành, chăm sóc bản thân và chuẩn bị cho tình yêu hạ cánh, như thể bạn trang hoàng nhà cửa đón mùa xuân.
Không ai biết tình yêu đến lúc nào. Nhưng định luật vạn vật hấp dẫn nói rằng: Thần Cupid chỉ muốn ghé thăm những ai dám tin và luôn sẵn sàng.
Phạm Tường Vân
